Kadıköy Şema Terapi Nedir? Hangi Şamalar vardır? Şema Terapi Nasıl Yardımcı Olur? Olur

şema terapideki şemalar, insanların düşüncelerini, duygularını ve davranışlarını şekillendiren temel inançlardır. Bu şemalar genellikle çocuklukta gelişir ve bireylerin dünyayı nasıl algıladıklarını etkiler. Şimdi, her şemayı daha detaylı ve anlaşılır bir şekilde açıklayalım.

1. Ayrımcılık ve Terk Edilme Şeması (İlgisizlik ve Terk Edilme):

   • Ne Anlama Gelir? Bu şema, kişi kendisini yalnız, terk edilmiş veya başkaları tarafından reddedilmiş hissediyorsa ortaya çıkar. Birey, sevilmediği veya değersiz olduğu duygusunu taşır.
   • Örnek: Bir kişi, çocukken ebeveynlerinden yeterli ilgi görmemişse, yetişkinlikte de başkalarından onay arar, ama hep reddedileceğinden korkar. Sürekli olarak yalnız kalacağını hisseder ve ilişkilerde aşırı bağımlı hale gelebilir.

2. Yetersizlik ve Başarısızlık Şeması:

   • Ne Anlama Gelir? Bu şema, bireyin kendisini yetersiz, başarısız veya değersiz hissetmesine yol açar. Birey, hiçbir zaman yeterince iyi olamayacağını düşünür.
   • Örnek: Bir öğrenci, sürekli olarak "Ben başarısızım" diye düşünür. Okulda iyi bir not aldığında bile bunu tesadüf olarak görür ve hiçbir zaman gerçekten başarılı olamayacağını hisseder.

3. Duygusal Yoksunluk Şeması:

   • Ne Anlama Gelir? Kişi, duygusal olarak eksik veya yalnız hisseder. Başkalarından sevgi ve destek görmekte zorluk çeker.
   • Örnek: Bir kişi, çocukken ailesinden duygusal destek almadıysa, yetişkinlikte ilişkilerinde sevgiyi ve şefkati bulmakta zorlanır. Her zaman yalnız hisseder ve yakın ilişkilerde bile duygusal bağ kurmakta zorluk çeker.

4. Aşırı Kısıtlama ve Kontrol Şeması:

   • Ne Anlama Gelir? Kişi, kendi duygularını, düşüncelerini veya davranışlarını aşırı kontrol etme eğilimindedir. Kendini fazla kısıtlar veya kendisine çok fazla baskı yapar.
   • Örnek: Bir çalışan, iş yerinde çok fazla stres yaşar çünkü her şeyi mükemmel yapmak zorunda olduğunu düşünür. Duygularını göstermekte zorlanır, ve en ufak bir hata yaptığı zaman aşırı şekilde eleştirir.

5. Büyüklenme ve Aşırı Hedeflere Odaklanma Şeması:

   • Ne Anlama Gelir? Bu şema, bireyin aşırı yüksek hedefler koyması ve başkalarından her zaman üstün olma isteği taşımasıdır. Kişi, başarısızlık korkusuyla sürekli kendini zorlar.
   • Örnek: Bir kişi, sürekli olarak “En iyisi olmalıyım” düşüncesiyle yaşamını sürdürür. Her zaman başkalarından daha başarılı olmayı hedefler ve küçük başarısızlıklar bile ona büyük bir hayal kırıklığına yol açar.

6. Özellik Yoksunluğu Şeması:

   • Ne Anlama Gelir? Kişi, kendisini önemli veya değerli hissetmez. Kendisine değer vermediği için de başkalarından sevgi ve saygı beklemez.
   • Örnek: Bir kişi, kendisini sürekli olarak diğer insanlardan "daha az" hissedebilir. Diğer insanların kendisini önemli bir birey olarak görmediğini düşünür ve ilişkilerinde daima güvensiz hisseder.

7. Sosyal İzolasyon Şeması:

   • Ne Anlama Gelir? Bu şema, bireyin diğer insanlardan farklı veya dışlanmış olduğuna inandığı durumları ifade eder. Kişi, toplumda yalnız ve dışlanmış hissedebilir.
   • Örnek: Bir çocuk, okulda zorbalığa uğramış ve yalnız kalmıştır. Yetişkinlikte, sosyal ortamlarda kendisini hep yabancı ve dışlanmış hisseder.

8. Fazla Kurallara Bağlılık (Ve Aşırı Mükemmeliyetçilik) Şeması:

   • Ne Anlama Gelir? Bu şema, bireyin çok katı kurallara, mükemmellik standartlarına veya davranışlarını sürekli denetleme ihtiyacına sahip olmasıyla ilgilidir. Kişi, hata yapmaktan veya kurallara uymamaktan aşırı korkar.
   • Örnek: Bir kişi, her zaman mükemmel olmak zorunda olduğuna inanır. Hatalarını kabul etmekte zorlanır ve sürekli olarak kendini çok zorlar. Bu, ona strese ve tükenmişliğe yol açabilir.

9. Sürekli Kurban Olma (Şiddet ve Haksızlık Şeması):

   • Ne Anlama Gelir? Bu şema, kişinin hayatında sürekli olarak haksızlık yapıldığını veya başkalarına karşı güçsüz olduğunu düşündüğü durumları ifade eder.
   • Örnek: Bir kişi, geçmişteki kötü deneyimleri nedeniyle sürekli olarak kötü muameleye uğradığını düşünür. Her durumda kendini mağdur gibi hisseder ve başkalarını suçlama eğilimindedir.

10. Çekingenlik ve Aşağılama Şeması:

    • Ne Anlama Gelir? Kişi, başkaları tarafından küçümseneceği, reddedileceği veya dışlanacağı korkusuyla çekingen davranır.
    • Örnek: Bir kişi, sosyal ortamlarda konuşmaya korkar çünkü diğerlerinin onunla alay edeceğinden veya onu küçümseyeceğinden endişe eder.

Bu şemalar, bireylerin hayatlarına yön verirken, genellikle sağlıksız düşünce ve davranışlara yol açar. Şema terapi, bu şemaların farkına varmayı ve onları sağlıklı bir şekilde değiştirmeyi hedefler. Kişi, geçmişteki travmatik deneyimlerinin etkilerini daha iyi anlayarak, kendine daha sağlıklı bir şekilde yaklaşabilir.

Şema terapi, kişinin derinlemesine kök salmış inançlarını (şemalarını) anlamasına ve bunları değiştirmesine yardımcı olan bir terapi türüdür. Bu terapi, genellikle klasik bilişsel-davranışçı terapiye dayansa da, daha geniş bir yaklaşım kullanır. Şema terapi, kişilerin çocukluk deneyimlerinden gelen olumsuz düşünce kalıplarını (şemaları) nasıl şekillendirdiğini ve bu kalıpların yetişkinlikte nasıl ortaya çıktığını anlamalarına yardımcı olur. Terapistin amacı, bu şemaların farkına varılmasını sağlamak ve daha sağlıklı düşünce ve davranış kalıpları geliştirmektir.

Şema terapinin tedavi süreci şu şekilde işler:

1. Şemaların Farkına Varma

• Ne yapılır? Şema terapinin ilk adımı, bireyin hayatında etkili olan şemaların farkına varılmasıdır. Terapist, kişinin geçmiş deneyimlerini ve mevcut yaşamını gözden geçirerek, hangi şemaların aktif olduğunu anlamaya çalışır.
• Nasıl yapılır? Terapist, bireyin duygusal yanıtlarını, düşüncelerini ve davranışlarını analiz eder. Bu, şemaların kişiyi nasıl etkilediğini anlamalarına yardımcı olur. Terapist, bireyin bu şemaların farkında olmasını sağlamak için çeşitli testler, sorular ve örnekler kullanabilir.

2. Şemaların Kökenine İniş

• Ne yapılır? Şemalar genellikle çocuklukta gelişir. Bu yüzden terapi sürecinde, kişinin şemalarının temellerine inmek önemlidir. Kişi, geçmişte yaşadığı olayları (travmalar, ihmal, terk edilme gibi) hatırlayarak, bu deneyimlerin bugünkü düşünce ve davranışlarını nasıl şekillendirdiğini keşfeder.
• Nasıl yapılır? Terapist, bireyi geçmişteki olumsuz deneyimlere geri götürerek, bu deneyimlerin şemaları nasıl etkilediğini anlamaya çalışır. Burada, bireyin erken yaşantılarına yönelik farkındalık artırılır ve bu yaşantıların kişiyi nasıl etkilediği irdelenir.

3. Bilişsel Yeniden Yapılandırma

• Ne yapılır? Şema terapinin en önemli aşamalarından biri, kişinin olumsuz ve yanlış inançlarını değiştirmektir. Birey, şemalarına dair yanlış ve bozulmuş düşünce kalıplarını fark eder ve bunları daha sağlıklı, işlevsel düşüncelerle değiştirir.
• Nasıl yapılır? Terapist, bireyin mevcut düşüncelerini sorgular ve mantıklı, gerçekçi düşüncelerle yer değiştirir. Örneğin, bir kişi "Her zaman terk edilirim" gibi bir şemaya sahipse, terapist bu inancı test eder: "Bu gerçekten her zaman geçerli mi?" ya da "Terk edilmekten önce başarılı ilişkiler kurmuş olabilir miyim?" gibi sorularla kişi daha gerçekçi bir bakış açısına sahip olur.

4. Duygusal Çalışma ve Terapötik İlişki

• Ne yapılır? Şema terapi, sadece bilişsel düzeyde değil, aynı zamanda duygusal düzeyde de çalışır. Kişi, şemalarla ilgili hislerini, korkularını, üzüntülerini ve travmalarını terapist ile güvenli bir ortamda yeniden yaşar ve işler.
• Nasıl yapılır? Terapist, kişiye travmalarını ve şemalarına dair duygusal yanıtlarını anlamasında yardımcı olur. Bu, terapötik ilişki içinde güvenli bir bağ kurarak yapılır. Kişi, terapist ile duygusal bir bağ kurarak, geçmişteki duygusal acılarını iyileştirebilir ve bu şemaların artık işlevsel olmadığını hissedebilir.

5. Yeni Davranışlar ve Yetenekler Geliştirme

• Ne yapılır? Şema terapi, kişinin eski davranış kalıplarını değiştirmeyi de hedefler. Terapist, bireye sağlıklı başa çıkma stratejileri, sınır koyma, duygusal ifade gibi yeni beceriler kazandırır.
• Nasıl yapılır? Kişi, şemalarıyla bağlantılı olumsuz davranışları tanır ve bunları değiştirmenin yollarını öğrenir. Örneğin, bir kişi “duygusal yoksunluk” şemasına sahipse, terapist ona, duygusal ihtiyaçlarını sağlıklı bir şekilde ifade etmeyi ve başkalarıyla daha sağlıklı ilişkiler kurmayı öğretir.

6. Şemaların Yeniden İnşa Edilmesi

• Ne yapılır? Şema terapinin son aşamasında, kişinin eski şemalarının yerini alacak yeni, sağlıklı şemalar inşa edilir. Bu, kişinin kendisini, başkalarını ve dünyayı daha olumlu bir şekilde görmesine yardımcı olur.
• Nasıl yapılır? Terapist, kişiye daha sağlıklı, gerçekçi ve olumlu inançlar geliştirmesinde yardımcı olur. Bu, uzun vadeli bir değişim sürecidir ve kişi, şemalarını değiştirdikçe daha sağlıklı düşünce ve davranış kalıpları geliştirir.

Şema Terapi Teknikleri

Şema terapide kullanılan bazı yaygın teknikler şunlardır:

• Bilişsel teknikler: Olumsuz inançların sorgulanması, daha gerçekçi düşüncelerin geliştirilmesi.
• Duygusal teknikler: Geçmişteki travmalarla yüzleşme ve duygusal yaraların iyileştirilmesi.
• Davranışsal teknikler: Yeni davranışlar geliştirilmesi, alışkanlıkların değiştirilmesi.
• Yaratıcı teknikler: Çizimler, metaforlar, hayali oyunlar gibi tekniklerle duygusal ifade sağlanması.

Özetle:

Şema terapi, kişinin eski çocukluk deneyimlerinin, bugünkü düşüncelerini ve duygusal durumlarını nasıl şekillendirdiğini anlamasını ve olumsuz şemaları değiştirerek daha sağlıklı ve işlevsel bir yaşam sürmesini sağlar. Bu süreç, geçmişe dair duygusal yaraların iyileştirilmesi, sağlıklı düşünme kalıplarının oluşturulması ve yeni davranış biçimlerinin kazanılmasıyla gerçekleşir. Terapist, kişiyle güvenli bir bağ kurarak, bu değişimi adım adım yönlendirir.

Kadıköy’de Şema Terapi Psikoloğu – Bireysel Terapide Uzman Yardımı

Kadıköy'de deneyimli ve uzman bir şema terapi psikoloğu arıyorsanız, duygusal ve psikolojik zorluklarınızı aşmanıza yardımcı olabilecek profesyonel bir destek sunuyorum. Şema terapi, geçmiş deneyimlerinizin bugünkü yaşamınızı nasıl şekillendirdiğini anlamanıza ve olumsuz düşünce kalıplarını değiştirmenize yardımcı olan etkili bir terapi yöntemidir.

Hizmetlerim:

• Şema Terapi: Derinlemesine psikolojik sorunları çözmeye yönelik profesyonel destek.
• Bireysel Terapiler: Kaygı, depresyon, travma sonrası stres, ilişkisel sorunlar gibi konularda destek.
• Kişisel Gelişim: Kendini daha iyi tanımak ve daha sağlıklı düşünce kalıpları oluşturmak.

Neden Şema Terapi? Şema terapi, özellikle geçmiş yaşantıların etkisiyle şekillenmiş olumsuz düşüncelerinizi dönüştürmek ve daha sağlıklı bir yaşam tarzı benimsemek için etkilidir. Kendinizin farkına vararak, daha güvenli ilişkiler kurabilir, stresle başa çıkma becerilerinizi geliştirebilir ve özgüveninizi artırabilirsiniz.

Kadıköy’deki psikoterapi kliniğimde sizi daha iyi anlamak için profesyonel bir yaklaşım sergiliyor ve güvenli bir ortamda çalışmayı vaat ediyorum. Bireysel ihtiyaçlarınıza yönelik özel bir tedavi planı sunarak, kalıcı değişim sağlamak için birlikte çalışıyoruz.

Randevu almak ve detaylı bilgi almak için iletişime geçebilirsiniz.